چوب زبان گنجشک
زبان گنجشک
از درختان پهن برگ و خزان پذیر است و با نام های « ون » و « اَش » نیز شناخته می شود. البته اسامی محلی گوناگونی دارد از جمله : دردار ، وند ، ونو ، بناو ، بنو ، اهر ، نباوج ، قوش دیلی ، تلک و تلکوچی ، خوش تباخ ، لسان العصفور، لسان العصافیر. میوه آن نیز «سامار» نامیده میشود.
این درخت در جنگلهای شمال ایران از آستارا تا گرگان و در برخی دیگر از نقاط کشورمان می روید. درختی متوسط است که ارتفاع آن به 18 متر و قطر تنه آن به 60 تا 70 سانتیمتر می رسد و وزن مخصوص آن حدود 0.71 است.
این چوب رنگی از کرم تا قهوه ای روشن دارد و اواسط آن ممکن است زردتر و قهوه ای باشد.
چوبی است نیمه سنگین ، نیمه سخت ، همگن ، بدون گره ، راست تار و قابل تورق که بخش روزنه دار آن پس از رنده شدن، صاف، صیقلی و درخشان است.
چوبی است که در ساخت ترمووود[1] از آن استفاده می شود.
از مقاومت بالایی برخوردار هستند ، به همین سبب از این چوب در فضاهای شهری ، کفپوش ، پله بسیار استفاده می شود.
چوب برخی از این درخت ها بسته به موقعیت و وضع محل رویش ، در برشی مماسی خود نقش زیتونی دارد که زبان گنجشک زیتونی شهرت دارند و روکش آن ها از ارزش بیشتری برخوردار است.
چوب زبان گنجشک به دلیل درخشنگی صدفی و رنگ براقش و گاهی به علت نقش و نگارش بسیار مورد توجه بوده و در ساخت فرآوردههای چوبی صنایع دستی مورد استفاده قرار می گیرد.
پانویس
1. ترمووود : به فرآیندی گفته می شود که با استفاده از حرارت بالا و بخار آب، چوب را فرآوری می کنند. انجام این فرآیند باعث می شود تا طول عمر و ماندگاری چوب افزایش یابد. چرا که حرارت دهی باعث می شود تا رطوبت و صمغ درون چوب از بین برود و جانوران میکروسکوپی و حشرات زنده درون بافت چوب را از بین می برد. همچنین اسید سیتریک و آب موجود درون بخش های داخلی چوب نیز تبخیر می شوند و گلوکز درون چوب نیز با شکسته شدن زنجیره سلولزی از بین می رود. به این ترتیب عوامل آسیب زننده به چوب از بین می روند و در نتیجه از پوسیدگی ، فرسودگی ، قارچ زدگی و کپک زدن چوب جلوگیری می شود. بخار آب نیز از شکنندگی چوب جلوگیری می کند.