فندک

فندک ، وسیله ای قابل حمل برای ایجاد شعله به منظور سوزاندن مواد قابل احتراق مانند سیگار ، شمع و ... می باشد. این وسیله شامل ظرفی فلزی یا پلاستیکی با مایع قابل اشتعال و یا گاز مایع تحت فشار است.

تاریخچه

بعد از انقلاب صنعتی بود که اولین فندک در سال 1823 میلادی توسط یک شیمیدان آلمانی به نام «یوهان ولفگانگ دوبرینر / Johann Wolfgang Döbereiner» اختراع شد که بسیار خطرناک و غیر ایمن بود. این فندک در خانه ها و آزمایشگاه ها و کارگاه ها مورد استفاده قرار می گرفت. حرارتی که از آن تولید می شد، حاصل واکنش های شیمیایی بود که در یک ظرف شیشه ای انجام شده ، هیدروژن آزاد می کرد و سپس در اثر برخورد به اسفنج پلاتینیوم و اکسیژن هوا یک شعله خفیف ایجاد می گردید. سه سال بعد از این اختراع بود که اولین کبریت اختراع شد و در سال های بعد کبریت های بی خطر کل بازار را به دست گرفتند.

یوهان ولفگانگ دوبرینر و فندک اختراع شده توسط او

در سال 1903 میلادی ، «کارل اوئر فون ولسباخ / Carl Auer von Welsbach» با گسترش دادن دانش در زمینه سنگ چخماق و استفاده از سوختی مبتنی بر نفت توانست انقلابی در زمینه تولید فندک ایجاد کند. در سال 1910 میلادی ، شرکت رانسون اولین فندک چخماقی خود را روانه بازار کرد.

در سال 1932 میلادی ، فندک زیپو توسط «جورج بلیسدل / George G. Blaisdell» در بردفورد پنسیلوانیا ساخته شد. زیپو، دارای قابلیت منحصر به فردی است که در اثر وزش باد خاموش نمی شود ؛ این امر باعث شده که تا به امروز طرفداران خود را از دست ندهد و هنوز هم مهمترین و پرفروشترین مارک فندک در جهان باشد. زیپو با بنزین روشن می‌شود و پس از شعله گرفتن‌ دیگر نیازی به نگه ‌داشتن ضامن برای روشن ماندن فندک وجود ندارد.برای خاموش کردن آن کافیست درب فندک بسته شود.

فندک زیپو ، آنتیک

امروزه بیشتر فندک های جهان در ایالت متحده آمریکا ، چین و تایلند تولید می شوند.
در این دهه ایده هایی برای جایگزین سوخت نفتی فندک ها وجود داشت ؛ از جمله فندک الکتریکی « اِی ال لایتر» که سال 1935 م. در شیکاگو تولید شد. این فندک ها همراه با یک بسته سیگار در بازار عرضه می شدند که مورد استقبال قرار نگرفت و فندک های برقی حرارتی جایگزین آن ها شد و در ماشین مورد استفاده قرار گرفت. چند سال پس از جنگ جهانی دوم ، خانواده «کورچا» صاحب کمپانی «فلامینیر» ، برای اولین بار فندکی را تحت نام «کریلیون» با گاز بوتان پر کردند. این فندکی بعد ها تحت لیسانس شرکت «پن پارکر» که تولید کننده خودکار و نوشت افزار بود  با نام «پارکر فلامینیر» به بازار عرضه شد. این فندک ها به دلیل استفاده از گاز بوتان فندک های سبکتری بودند.

با شروع دهه هفتاد میلادی، یک شرکت فرانسوی به نام «سِمِک / SMEG» ، اولین فندک گازی یکبار مصرف را تولید کرد. این فندک های ارزان قیمت و پلاستیکی با نام «کریکت» به بازار عرضه شدند. فندک های «بیک / BiC» نیز در سال 1973 میلادی با شعار «سبکتر و ارزانتر» به بازار آمدند. در همین سالها بود که کمپانی «کلیپر / Clipper» که یک کمپانی تقریبا قدیمی در تولید فندک بود، فندک های پلاستیکی خود را به بازار عرضه کرد. این کمپانی تا به امروز به فعالیت خود ادامه داده و رکورد تولید 450 میلیون فندک را در سال دارد.

تحقیق و گردآوری :

گروه کارشناسی ایران آنتیک

www.iranantiq.com

منبع

ايران آنتيک / www.iranantiq.com