ساعت

ساعت یکی از قدیمی ترین اختراعات بشر است و وسیله ای برای اندازه گیری ، نشان دادن و نگهداری زمان می باشد. ساعت ها در انواع رومیزی ، جیبی ، پاندولی ، مچی و .. ساخته شده اند. برای آشنایی بیشتر با انواع گوناگون ساعت و تاریخچه آنها به مقالات ساعت در بخش آنتیک مراجعه فرمایید.

ساعت مچی

تاریخچه

ساعت های مچی اولیه به شکل دستبند بودند و قدمت آن ها به قرن 16 میلادی باز می گردد. از قدیمی ترین ساعت های مچی می توان به ساعت الیزابت اول (مربوط به سال 1571 میلادی) و ساعت ژورفین بوهارنه همسر ناپلئون (مربوط به سال 1806 میلادی) اشاره کرد.
این ساعت ها به دلیل شکل ظاهری دستبند گونه ای که داشتند ساعتی زنانه محسوب شده و آقایان از ساعت های جیبی (تا اوایل قرن بیستم) استفاده می کردند.

اولین ساعت های مچی برای آقایان در حدود 1880 میلادی توسط شرکت Girard-Perregaux و دیگر سازندگان ساعت سوئیس برای افسران دریایی آلمان ساخته شد.

مدل های اولیه ساعت های جیبی با بند چرمی بودند ، اما در اوایل قرن بیستم ساعت ها شکل جدیدی به خود گرفتند.

مشخصات ظاهری ساعت مچی

• صفحه نمایش اعداد (DIAL) : صفحه مدرج ساعت است  که در آن اعداد نمایش داده می شوند.
• نشان دهنده (HAND) : عقربه های ساعت اعم از ساعت شمار ، دقیقه شمار و ثانیه شمار می باشد.
• شیشه یا روکش شفاف (CRYSTAL) : پوشش محافظ شفافی که روی نمای ساعت سوار می گردد.
• قاب رویی ساعت (BEZEL) : کریستال ساعت را احاطه کرده و آن را در جایش نگاه می دارد.
• قاب (CASE) : قسمت های متحرک ساعت را درون خود جای می دهد.
• درز گیر (GASKET) : واشری پلاستیکی است که اجزای داخلی ساعت را در برابر گرد و غبار ، رطوبت و آب حفظ می کند.
• موتور ساعت (MOVEMENT) : نوع نیروی محرکه ساعت را مشخص می کند.
• تاج یا دسته کوک (CROWN=PIN): دکمه دندانه داری است که در سمت راست ساعت قرار گرفته و برای تنظیم و کوک ساعت مورد استفاده قرار می گیرد.
• بند ساعت (BRACELET=WATCHBAND=STRAP) : بندی است که به قاب ساعت متصل بوده و توسط آن به مچ بسته می شود. این بند می تواند از جنس های فلز ، چرم ، پارچه و یا پلاستیک باشد.

جنس بندهای ساعت

• بندهای برزنتی

این بند ها اولین بار در سال 1970 میلادی برای سربازان انگلیسی طراحی و تولید شد و به دلیل استحکام و کارایی بالا تا به امروز نیز بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. در طراحی ساعت های «دنیل ولینگتون» از این نوع بندها به کار برده می شود. این بندهای برزنتی با نام «ناتو» نیز شناخته می شوند.

• بند های چرمی

بندهای چرمی بسیار متنوع و شیک بوده و انتخابی مناسب برای استفاده در مراسم رسمی و یا حتی روزمره می باشد. این بندها از چرم گاو ، تمساح ، پوست مار ، بز و ... تهیه می شوند که در این میان چرم تمساح از گران ترین چرم های طبیعی محسوب می شود. این بندها برای افرادی که دستشان تعریق زیادی دارند مناسب نمی باشد چرا که این بندها با جذب عرق بوی بدی به خود می گیرند.

(بدون استفاده از پوست حیوانات نیز می توان شیک بود ؛ چرا که برای به دست آمدن چرم مرغوب ، حیوانات زجرکش شده و به طرز دردناکی می میرند. در بسیاری نقاط به آن ها شوک الکتریکی می دهند به طوری که قدرت حرکت را از حیوان بگیرد. سپس در حالی که حیوان زنده و کاملا به هوش است و تمام درد را حس می کند ، پوستش را می کنند.)

• بندهای پلاستیکی

این بندها به نام «رابر» معروف هستند ، از تنوع طرح و رنگ بالایی برخوردارند و مناسب برای کودکان ، نوجوانان و ورزشکاران می باشد چرا که این بندها قابل شستشو بوده و عرق را به خود جذب نمی کند. برند های سواچ و هابلوت از این بند ها در طراحی ساعت های خود بسیار به کار می برند.

• بندهای فلزی

این بندها وزن سنگین تری نسبت به سایر بندها داشته و انتخاب مناسبی برای استفاده در مناسبت های رسمی می باشند. بند های فلزی در رنگ های نقره ای ، طلایی ، مشکی ، سفید ، صدفی ، رزگلد و ... تهیه می شوند. لازم به ذکر است که جنس و رنگ این بند ها با صفحه ساعت یکی می باشد.

اکثر آلیاژهای مورد استفاده در بند های فلزی :

روی : این فلز بسیار ارزان قیمت بوده و بیشتر در قاب ساعت مورد استفاده قرار می گیرد. دوام زیادی نداشته و پس از مدتی خورده می شود.
برنج : در گذشته از این آلیاژ در تولید بند ساعت بسیار مورد استفاده قرار می گرفت. این بندها به مرور زمان با استفاده مداوم دچار خوردگی توسط عرق دست می گردد.
استیل : این آلیاژ در تهیه بند ساعت بسیار به کار می رود چرا که در برابر رطوبت مقاوم است و زنگ نمی زند و همچنین ضد حساسیت است. استیل 904 بهترین نوع استیل است و در تولید ساعت های لوکس از آن استفاده می شود.
تیتانیوم : این فلز بسیار سبک و به رنگ خاکستری بوده و ضد حساسیت می باشد.
نقره : از این فلز ، بسیار کم در ساخت ساعت به کار برده می شود و اکثرا در کنار آن ، نگین های درخشنده کار گذاشته می شود.
طلا : از این فلز گرانبها به همراه سنگ های قیمتی برای ساخت بند ساعت های لوکس و گران قیمت استفاده شده و توسط افرادی خاص و ثروتمند سفارش داده می شود.

ویژگی های اضافه شده بر روی ساعت های مچی

امروزه با اضافه کردن ویژگی هایی بر کارایی و ارزش این ساعت های مچی افزوده شده است ؛ از جمله :

• تاریخ شمار (Date Indicator) : روزهای ماه را نشان می دهد.
• زنگ (ALARM) : زنگ هشدار دهنده.
• نور پس زمینه (Backlight) : برای دید در شب ، چراغ کوچکی در قاب ساعت تعبیه می گردد.

ساعت مچی با ویژگی نور پس زمینه

• شب نما (BUILT-IN-ILLUMINATION) : روشنایی خاصی که در شب امکان خواندن ساعت را فراهم می کند. اغلب از مواد شب رنگ برای این کار استفاده می گردد.

ساعت مچی شب نما

• شمارنده معکوس (COUNT DOWN TIMER) : تایمری است که سپری شدن مدت زمان از پیش تعیین شده را نشان می دهد.
• ارتفاع سنج (Altimeter) : تشخص سطح ارتفاع از دریا
• جهت سنج (Pulsimeter) :   نمایش هشت جهت اصلی و فرعی جغرافیایی در حال حرکت
• قطب نما (Compass) : نمایش چهار جهت اصلی و جهات جغرافیایی
• قاب چرخشی (ROTATING Bezel) : قابلیت تنطیم دو زمان متفاوت در یک ساعت را فراهم می کند.
• ساعت دو زمانه (Dual Time Zones) : قابلیت نمایش دو زمان متفاوت
• گاه نگار (Chronometer) : اندازه گیری زمان برای انجام کار مشخص
• تاریخ (Date Indicator) :  نمایش روزهای ماه
• خورشیدی شده (Solar Powered) : دارای سلول های خورشیدی برای تغذیه باطری
• مقاوم در برابر آب (Water Resistant) : مقاومت در برابر آب ریخته شده
• ضد آب (Waterproof) : مقاومت در برابر فرو رفتگی در آب بر اساس اتمسفر
• مقاوم در برابر خراش (Scratch Resistant) : مقاومت در برابر خراش های سطحی و ساییدگی
• ضد ضربه (SHOCK RESISTANCE) : تحمل ضربه و فشار (در مقاومتهای مختلف)
• ضد حساسیت (anti-Allergy) : عدم بروز حساسیت و عوارض جانبی در برخورد با پوست بدن
• کورنوگراف (Chronograph) : ساعت هایی چند موتوره که قابلیت های متفاوتی را برای ساعت فراهم می کند و برای سنجش فواصل زمانی بیشتر به کار می رود. در ادامه به توضیح بیشتری در این رابطه می پردازیم.

استفاده از جواهرات در ساخت موتور‌های ساعت

به طور معمول برای جلوگیری از  ساییدگی و کاهش فشار یک فلز بر روی فلز دیگر از روغن استفاده می ‌شود. اما استفاده از روغن برای ساعت مضر است و سبب تجزیه و آسیب رسانی به محورهای داخلی ساعت می‌شود. برای این منظور در بین فلزات از قطعات سخت سنگهای قیمتی همچون الماس و یاقوت استفاده می کنند که این امر سبب افزایش طول عمر ساعت می‌شود. معمولا در بخش اتصالات محوری از جواهر استفاده می شود.
امروزه استفاده از سنگ‌های قیمتی در موتور ساعت‌ها فراگیر شده و اکثر برندهای مشهور از این مورد استفاده می کنند.

ساعت های کورنوگراف

ساعت های کورنوگراف دارای سه پنل ریز برای اندازه گیری ، ساعت ، دقیقه و ثانیه بر روی صفحه اصلی می باشد و عقربه آن توسط دو دکمه فشاری که در دو طرف تاج (کوک) قرار دارند کنترل  می شوند. دکمه بالای تاج برای گرفتن زمان و دکمه پایینی برای صفر کردن زمان گرفته شده می باشد.
با این ساعت ها می توان دهم ثانیه و یا حتی صدم ثانیه را نیز اندازه گیری کرد. متداول ترین این ساعت ها از حساسیت 1/4 ثانیه ، 1/10 و 1/60 ثانیه برخوردارند. هر چه حساسیت و دقت این ضرایب کمتر شود ساعت مچی از تکنولوژی پیشرفته تری برخوردار است.
این ساعت ها بیشتر کاربرد ورزشی داشته و به دلیل زیبایی که به واسطه عقربه های زیاد ایجاد شده از جذابیت بیشتری برخوردارند.

ساعت مچی مدل کورنوگراف

ساعت SKELETON
ساعتی است با قابی شفاف که اجزای داخلی و نحوه عملکرد آن از بیرون قابل مشاهده می باشد. این ساعت ها معمولا به صورت اتوماتیک بوده و بدون نیاز به باتری کار می کنند.
کمپانی هایی همچون اولیسه ناردین ، واشرون کنستانتین و پاتک فیلیپ در تولید این ساعت ها پیشتاز می باشند.

ساعت مچی مدل Skeleton

معرفی چند برند لاکچری

• پیاژه / Piaget

سابقه تولید ساعت در پیاژه به سال 1845 میلادی باز می گردد و یکی از قدیمی ترین کمپانی های تولید ساعت مچی در جهان است. لازم به ذکر است که این کمپانی در زمینه تولید جواهر نیز صاحب سبک می باشد و بسیاری از ثروتمندان جهان ساعت و جواهرات خود را به این کمپانی سفارش می دهند.

• امگا / Omega

کمپانی امگا فعالیت خود را در سال 1848 میلادی آغاز کرد. این کمپانی که تنها دارای یک اطاق کار کوچک در برن سوئیس بود امروزه در زمره یکی از برترین برند های ساعت سازی در دنیا قرار گرفته است.

• پاتک فیلیپ / Patek Philippe

کمپانی پاتک فیلیپ یکی از برجسته ترین کمپانی های ساعت سازی جهان در زمینه تولید ساعت مچی با جلوه ای اشرافی می باشد و در طی سالیان متمادی ساعت های ساخت این کمپانی همواره مورد توجه ویژه کلکسیونرها بوده است.
این کمپانی توسط آنتونی پاتک طراح لهستانی و آدرین فیلیپ ساعت ساز فرانسوی در سال 1851 میلادی تاسیس شد.
این کمپانی تولید ساعت های بسیار گران بها و با کیفیت بی نظیر شهرت دارد و همیشه سعی بر آن داشته تا ساعت هایی یکتا و خاص که از نظر طراحی بی بدیل باشد تولید کند. همچنین در تولید ساعت های خود از فلزات گرانبها و بسیار با کیفیتی استفاده می کند که علاوه بر بالا بردن کیفیت ساعت به آن درخشندگی خاصی می بخشد.
عمده رنگ مورد استفاده در ساعت مچی های پتک فیلیپ سفید ، زرد و طلایی می باشد.

ساعت مچی مدل Skeleton برند پاتک فیلیپ

• چوپارد / Chopard

در سال 1860 میلادی ، لوئیس چوپارد  کارگاه ساعت سازی کوچکی در ژنو سوئیس راه اندازی کرد که در گذر زمان این کارگاه به یک کارخانه ساعت سازی بزرگ مبدل گشت.

• بریتلینگ / Breitling

کمپانی بریتلینگ در سال 1884 میلادی در گرنشن سوئیس تاسیس شد. وجه تمایز این کمپانی با سایر برندها برخورداری از صفحه ای بسیار بزرگ است که از مهم ترین شاخصه ساعت های بریتلینگ می باشد. دلیل شهرت این کمپانی تولید ساعت های گران قیمت برای خلبانان می باشد.
این کمپانی در اکثر مدل های ساعت مچی خود از طلا و سایر فلزات گرانبها استفاده می کند.

• رولکس / Rolex

این کمپانی اولین بار در سال 1905 میلادی توسط هانس ویلسدورف و آلفرد دیویس در لندن تاسیس شد و پس از مدتی به سوئیس انتقال یافت. کمپانی رولکس یکی از عظیم ترین کمپانی های ساخت ساعت مچی و جواهرات در جهان می باشد و نوآوری‌های بسیار چشمگیری دراین زمینه به عمل رسانده است که در این زمینه می توان ساعت مچی ضدآب و ... اشاره کرد.

ساعت مچی جواهرنشان روکس

• کارتیه / Cartier

برند یکی از مشهورترین برند های ساعت در جهان می باشد. این شرکت در سال 1847 میلادی توسط لوئیس فرانسیس کارتیه در پاریس تاسیس شد. نام کارتیه در طی سالیان متمادی با زیباترین و منحصر بفردترین جواهرات و ساعت های دنیا گره خورده و محصولاتی با ظرافت و زیبایی مثال زدنی تولید کرده است.

ساعت مچی برند کارتیه

• هابلوت / Hublot​​​​​​​

این برند در سال 1890 میلادی توسط شخصی ایتالیایی به نام کارلو کروکو در سوئیس تاسیس شد. این برند هم اکنون زیر مجمعه کمپانی فرانسوی LVMH می باشد.

• تگ هویر / TAG Heuer​​​​​​​

تگ هویر نام یک برند تولید کننده ساعت های لوکس سوئیسی می باشد. این شرکت در سال 1860 میلادی توسط ادوار هویر در سوئیس تاسیس شد.

ساعت مچی برند تگ هویر

• جیگر لکالتور / Jaeger-LeCoultre

این برند در سال 1833 میلادی توسط آنتونی لکالتور در سوئیس تاسیس شد.

• بلنک پین / Blancpain

این برند لاکچری در سال 1735 میلادی تاسیس شد.در قرن نوزدهم میلادی تغییر و تحولات چشمگیری در ساخت ساعت های این برند ایجاد شد و تا به امروز طرفداران زیادی را به خود جلب کرده است.

• اودمار پیگه / Audemars Piguet​​​​​​​

این برند در سال 1875 میلادی در سوئیس تاسیس شد و یکی از منحصر بفردترین برندهای ساعت مچی می باشد. این برند اولین تولید کننده ساعت های اسپرت استیل می باشد.

• واشرون کنستانتین / Vacheron Constantin​​​​​​​

این برند در سال 1755 میلادی در سوئیس تاسیس شد و یکی از قدیمی ترین برند های ساعت های لاکچری در جهان می باشد.

ساعت مچی برند واشرون کنستانتین

• اولیسه ناردین / Ulysse Nardin​​​​​​​

این برند در سال 1846 میلادی در سوئیس تاسیس شد. مواد به کار رفته در تولید محصولات این برند از لحاظ بصری بسیار متمایز می باشند مانند استفاده از چرم های رنگی در ساخت بند های ساعت.

رایج ترین ساعت های مچی در ایران

از محبوب ترین و البته لوکس ترین ساعت هایی که در ایران عرضه می شود برند رادو و رولکس می باشند که در اکثر آنها از سنگ های گرانبها استفاده شده و از کیفیت بسیار بالایی برخوردار هستند.
برندهای تیسوت ، سیکو ، کاسیو ، رومانسون ، سواچ ، گوچی و... نیز از برندهای لوکس و پرطرفدار در ایران به شمار می روند.

تحقیق و گردآوری :

گروه کارشناسی ایران آنتیک

www.iranantiq.com

منابع

• ایران آنتیک / www.iranantiq.com