اسکناس های سری نظامی آمریکا
همه چیز در مورد اسکناس های نظامی ایالات متحده امریکا
عوامل کارشناس وبسایت ایران آنتیک در تلاش هستند بطور تخصصی به اسکناس های مختلف کشورهای جهان به مانند اسکناس های ایران بپردازند. در مقاله زیر تلاش شده تا اسکناس های سری نظامی کشور امریکا بررسی و معرفی گردد. توصیه می شود نتیجه این تحقیق که می تواند بسیار جذاب باشد ، حتما با دقت مطالعه فرمائید.
اسکناس های گواهی پرداخت های نظامی که به (MPC) مخفف Military Payment Certificate شهرت دارند از سال 1946 میلادی در 15 سری به چاپ رسید و منتشر شد. این اسکناس ها توسط کادر نظامی ایالات متحده که در حال خدمت در خارج از کشور بودند مورد استفاده قرار می گرفت. دلایل استفاده این گواهی های پرداخت عبارتند از:
- دلار به دست دشمن نرسد.
- وارد شدن دلار رایج به یک کشور باعث تورم پول رایج آن کشور می شد.
- بعضی دولت های محلی استفاده از دلار آمریکا را برای نیروهای ایالات متحده ممنوع اعلام کرده بودند.
- عملیات نظامی قابل پیش بینی نبوده و ممکن بود بیش از 180 روز به طول انجامد.
تاریخچه
بین سال های 1946 تا 1973 میلادی به دستور وزارت دفاع آمریکا اسکناس هایی مخصوص با نام Military Payment Certificate معروف به «MPC» برای استفاده موقت پرسنل نظامی و غیر نظامی ارتش ایالات متحده به چاپ رسید. کاربرد این اسکناس ها برگرفته از اسکناس های مورد استفاده نیروهای متفقین معروف به «AMC» مخفف Allied Military currency است که در طول جنگ جهانی دوم در اروپا و حاشیه اقیانوس آرام توسط سربازان و مردم محلی مورد استفاده قرار می گرفت. اسکناس های AMC با قدرت گرفتن پول محلی به طور کلی از گردش خارج شد. سربازان آمریکایی بعد از جنگ به تبادل اسکناس های AMC خود با دلار می پرداختند. وزارت جنگ و وزارت خزانه داری آمریکا جهت جلوگیری از تبادلات غیر قابل پیگیری و کنترل شدن، اسکناس های AMC را از رده خارج اعلام و نوعی جدید از پول نظامی به نام (MPC) را تولید و عرضه کرد که می توانست بر آن کنترل شدیدی را اعمال نماید.
در ژوئیه 1946 میلادی ، اسکناس های MPC به صورت آزمایشی در مقر فرماندهی اقیانوس آرام مورد استفاده قرار گرفت که این امر با موفقیت به همراه بود. بعد از این موفقیت در دسامبر 1946 میلادی ، اولین سری MPC (سری 461) منتشر شد و در پایگاه های حاشیه اقیانوس آرام ، مدیترانه و اروپا مورد استفاده قرار گرفت.
اسکناس های MPC قابل تبدیل به ارز محلی نبوده و مردم محلی نمی توانستند از آن استفاده کنند. همچنین زمانی که سری جدیدی از آن منتشر می شد افراد مجاز باید اسکناس های MPC خود را با MPC های جدید تعویض می کردند چرا که سری های قدیمی ارزش خود را از دست می دادند.
ارزش اسمی
اسکناس های MPC بر مبنای واحد دلار به چاپ رسیدند. از سال 1946 تا 1965 میلادی مبالغ اسمی 5 سنت ، 10 سنت ، 25 سنت ، 50 سنت ، 1 دلار ، 5 دلار ، و 10 دلار چاپ و منتشر شدند و از سال 1966 میلادی به بعد مبلغ اسمی 20 دلار نیز به آنها اضافه گردید.
این اسکناس ها در سه اندازه منتشر شده که سری سنت آنها در سایز کوچک ، 1 دلار در سایز متوسط و 5 ، 10 و 20 دلار هم در سایز بزرگ منتشر شده اند.
اسکناس های پنج سنت سری نظامی آمریکا
اسکناس های ده سنت سری نظامی آمریکا
اسکناس های بیست و پنج سنت سری نظامی آمریکا
اسکناس های پنجاه سنت سری نظامی آمریکا
اسکناس های یک دلار سری نظامی آمریکا
اسکناس های پنج دلار سری نظامی آمریکا
اسکناس های ده دلار سری نظامی آمریکا
اسکناس های بیست دلار سری نظامی آمریکا
محل تولید
عملیات طراحی و حمل و نقل اسکناس های MPC توسط اداره طراحی و چاپ (BEP) وزارت خزانه داری آمریکا انجام میشد. اما عملیات چاپ بر عهده دو شرکت خصوصی به نام های فوربس لیتوگرافی (Forbes Lithographic Manufacturing Co.) و تودور پرس (Tudor Press) بود تا این که در سال 1964 (BEP) عملیات چاپ را نیز این اداره بر عهده گرفت.
این اسکناس ها به شیوه و روشی پیچیده به چاپ رسیده اند که امکان جعل و تقلب در آنها را بسیار مشکل می کند.
ویژگی ها
بر روی اسکناس های MPC عددی بین 1 تا 84 درج شده که بیانگر موقعیت مکانی محل توزیع آن می باشد. همچنین این اسکناس ها بر خلاف اسکناس های فراکسیونال دارای شماره سری و شماره سریال می باشند که از نادر ترین آنها می توان به نمونه های زیر اشاره کرد :
- سری 491
- سری 481
- سری 521
- سری 541
- سری 591
در MPC های اولیه از یک ترکیب رنگ مشابه برای یک سری کامل استفاده شد و طراحی آنها یکسان بوده است ؛ اما از سال 1954 در سری 521 به بعد برای هر سری از طرح ها از ترکیب رنگ متفاوتی استفاده گردیده است.
در اوایل تولید اسکناس های MPC شماره سریال ها به گونه ای بودند که با یک حرف شروع و با عدد به پایان می رسیند (مانند A 0012179) . اما بعد از تصمیم دولت برای اعمال کنترل بیشتر ، به انتهای شماره سریال تکرار همان حرف آغازین نیز اضافه گردید (مانند A 00551544 A ). بدین ترتیب اسکناس های دارای شماره سریال جدید جایگزین اسکناس های قدیمی شدند. به همین سبب اسکناس های با شماره سریال قدیم جزو اسکناس های کمیاب شناخته شده و از ارزش بالاتری برخوردارند.
شماره سریال اسکناس های سری نظامی - Replacement
شماره موقعیت (محل توزیع) بر روی اسکناس 10 سنت سری نظامی - Position number
مفهوم شماره سری
دو رقم اول بیانگر سال چاپ این مجموعه و رقم سوم نشان دهنده تعداد سری های چاپ شده در آن سال می باشد. به عنوان مثال سری 471 یعنی سری اول اسکناس که در سال 1947 میلادی به چاپ رسیده و سری 472 یعنی سری دوم اسکناس که در همان سال 1947 میلادی به چاپ رسیده است.
شماره سری های اسکناس های سری نظامی
MPC از سال 1973 میلادی دیگر توسط وزارت دفاع مورد استفاده قرار نگرفت و در آگوست 2003 به طور رسمی لغو شد ؛ اما در طی این 27 سال در آمریکا و در پایگاه های نظامی آمریکا در جهان مورد استفاده قرار گرفت. و این بدان معنی است که این سری اسکناس ها در سراسر آمریکا یافت می شود و جمع آوری این سری اسکناس ها برای مجموعه داران راحت است.
| اسامی کشورهایی که اسکناس های سری نظامی در آن ها مورد استفاده قرار گرفت | |||||
| شماره سری | تاریخ استفاده | کشور | شماره سری | تاریخ استفاده | کشور |
| 461 | 47-1946 | استرالیا - بلژیک - انگلستان - فرانسه - آلمان - یونان - مجارستان - ایسلند - ایتالیا - ژاپن - کره جنوبی - مراکش - هلند - فیلیپین - جزایر ریوکیو - اسکاتلند - یوگسلاوی | 641 | 68-1964 | ویتنام |
| 471 | 48-1947 | 651 | 73-1969 | ژاپن - کره جنوبی - لیبی | |
| 472 | 51-1948 | 661 | 69-1968 | ویتنام | |
| 481 | 54-1951 | 681 | 70-1969 | ||
| 521 | 58-1954 | ایرلند شمالی | 692 | 73-1970 | |
| 541 | 61-1958 | قبرس - انگلستان - فرانسه - آلمان - ایسلند - ایتالیا - ژاپن - کره جنوبی - مراکش - فیلیپین - جزایر ریوکیو - اسکاتلند - ایرلند شمالی | 691 | چاپ شد اما هرگز منتشر نشد | |
| 591 | 64-1961 | قبرس - ایسلند - ژاپن - فیلیپین - کره جنوبی | 701 | ||
| 611 | 69-1964 | قبرس - ژاپن - کره جنوبی - لیبی | 721 | طراحی شد اما هرگز چاپ نشد | |
| منبع جدول: کاتالوگ تخصصی اسکناس های MPC | |||||
سری های 691 و 701 که چاپ شدند اما هرگز منتشر نگردیدند.
تحقیق و گردآوری :
گروه کارشناسی ایران آنتیک
www.iranantiq.com
منابع : Money Factory ، Antique Money ، World Banknotes Coins
