چوب افرا
افرا
افرا از درختان پهن برگ است ، در زمستان خزان می کنند و بومی مناطق شرق آسیا علی الخصوص ژاپن می باشد. درخت افرا در نواحی جنگلی و در خاک های اسیدی می روید. در جنگل های شمال ایران فراوان است و گونه هایی از آنها در باغها و پارک ها برای زینت کاشته می شوند. ارتفاع این درخت از نیم متر تا 7 متر متغیر است و برگ های آن در رنگ های متنوعی از سبز تا قرمز می باشد.
تاکنون 300 گونه از این درخت شناسایی شده است ؛ از جمله می توان به «افرای صحرایی یا دشتی» ، «افرای کوهستانی» ، «افرای تیز» و «افرای چشم پرنده» اشاره کرد که خصوصیات کلی آنها با هم یکسان بوده اما دارای تفاوت های مختصری می باشند ؛ از جمله این که پوست درخت افرای کوهستانی ، خاکستری رنگ است که پس از مدتی به رنگ قهوه ای روشن درآمده و بر روی آن ترکهایی مانند پوست درخت چنار ایجاد می شود و مثل فلس ، تکه تکه می شود ولی پوست درخت افرای صحرایی صاف است و با گذشت زمان ترکهای بلندی به رنگ سیاه بر روی آن به وجود می آید. در افرای تیز نیز پوست درخت ترک هایی برداشته و چوب پنبه ای می شوند. رنگ چوب درخت افرای صحرایی ، سفید مایل به زرد است و در کنارههای آن گاهی رنگ قرمز نزدیک به قهوه ای دیده می شود اما رنگ چوب درخت افرای کوهستانی ، سفید مایلی به شکری است.
چوب درخت افرای چشم پرنده دارای رنگ های سفید مایل به زرد تا سفید مایل به قرمز است و در سطح آن گره های بسیار ریزی وجود دارد که زیبایی خاصی به آن می بخشد. به همین سبب از آن روکش های بسیار زیبایی تهیه میشود.
افرا ، چوب درون نادرست دارد ، رنگ چوب آن سفید مایل به کرم با درخشندگی کم و بیش صدفی است. دوایر سالیانه به دلیل فشردگی چوب تابستانه در مقطع عرضی ، کاملا مشخص و در مقطع مماسی ، نقوش مواج و در مقطع عرضی، نقوش رگه ای مانند ایجاد کرده است که پره های چوبی ظریف و قهوه ای رنگ و براق در دو مقطع مختلف طولی به صورت لکه ها و دوک ها نمایان است. به طور کلی ، چوب افرا در صنایع چوب ، دارای ارزش و اهمیت زیادی است. از خصوصیات ویژه این چوب می توان به سختی ، سفتی ، سبکی نسبی و حالات الاستیکی آن اشاره کرد. وزن مخصوص چوب افرا حدود 0.54 است.
چوب افرا در مدت زمان کوتاهی خشک میشود ، ابزارخور است و به خوبی پرداخت می شود. رنگ کاری و آسترهای مختلف به راحتی بر روی آن انجام شده و لاک و الکل و لاک های سلولزی را نیز به خوبی بر روی خود می پذیرد.
از چوب افرای کوهستانی برای تهیه روکش های مختلف استفاده می کنند که در صنعت درودگری کاربردهای فراوانی دارد. این نوع چوب ضمن تلفیق با روکش های تیره برای معرق کاری نیز به کاربرده می شود.
چوب افرا مناسب برای صنایع کف پوش و روکش سازی ، لوازم مهندسی ، پوشش سطوح بزرگ ، دارای قابلیت کنده کاری و ظریف کاری ، مجسمه سازی و مبلمان می باشد. همچنین از آن برای ساخت انواع شکلات خوری ، آجیل خوری ، شمعدان چوبی ، پایه چراغ ، انواع مهرههای چوبی و سایر کارهای خراطی استفاده می شود. این چوب در منبت کاری ، کنده کاری و نازک کاری نیز بسیار پر کاربرد است.