:: لیست جدید ۱۰ فروردین :: اینجا ضربه بزنید

زردچوبه

رنگرزی بیان دیدگاه
زردچوبه

زردچوبه

زردچوبه از گیاهی علفی به نام « کرکوم اهلی / Curcuma domestica » از تیره زنجبیل ها تهیه می شود و دارای ساقه زیر زمینی متورم ، گل های توده ای به صورت سنبله می باشد که بین دو گوشوارک مایل به زرد قرار گرفته است. گیاه بومی هندوستان است ، در چین نیز می روید ولی در بسیاری از نقاط حاره ، مخصوصا در هند و مالزی پرورش می یابد.

«دیوسکورید» طبیب و گیاه شناس یونان قدیم زردچوبه را « زعفران هندی » نامیده و بر این عقیده بود که زردچوبه دارای همان خواص زعفران است. در قرون وسطی زردچوبه یا زعفران هندی را برای معالجه یرقان و امراض کبدی به کار می برند و همه جا معالجه آن عمومیت داشت. به طور کلی در قرون هجدهم و نوزدهم میلادی اگر چه زردچوبه در طب کم مصرف می شد ولی در صنایع دستی برای پارچه بافی و رنگ کردن چوب بسیار به کار می رفت.

قسمت مورد استفاده این گیاه ، ریزوم آن است که پس از خارج نمودن از زمین ، ریشه های آن را جدا کرده و با آب می شویند ، سپس در آب جوش قرار داده و پس از خارج کردن برای چند روز آن را زیر آفتاب خشک می کنند.
ریزوم های خشک شده را نیز بر حسب ابعاد جور می نمایند و به دو صورت زیر در معرض استفاده قرار می دهند :

  • نوع گرد Curcuma rond که از غده های درشت اولیه ی گیاه به دست می آید.
  • نوع دراز Curcuma long که به شکل تقریباً استوانه ای، به طول سه تا هفت و به قطر یک تا دو سانتی متر است. 

نوع گرد آن معمولا از نظر مصرف بر نوع دراز ترجیح داده می شود. سطح خارجی قطعات زردچوبه ، به رنگ زرد یا به رنگ خاکستری مایل به قهوه ای می باشد. از گرد زردچوبه پس از روندی شیمیایی و با کمک الکل و اتر ، یک ماده رنگی به نام گورگوبین به دست می آورند که در آب جوش به اندازه زیادی حل شده و رنگ آن در برابر مواد قلیایی حساس می باشد. زردچوبه در صنایع گوناگونی چون خوراکی ها ، چرم سازی ، عطرسازی ، کاغذ سازی کاربرد دارد.

با این که در رنگرزی کاربرد خوبی دارد ولی در برابر نور ضعیف است و از آن تنها برای افزودن شفافیت رنگی استفاده می کنند.

در رنگرزی زردچوبه با دندانه زاج سفید ، رنگ هایی از زرد مایل به سبز تا نارنجی و با دندانه بیکرومات پتاسیم ، انواع قهوه ای ، و با املاح آهن خاکستری تیره ی مایل به مشکی تولید می کند. لازم به ذکر است که الیاف حیوانی بهتر از الیاف نباتی رنگ زردچوبه را به خود جذب می نمایند.

نظر کاربران

avatarنظر خود را ارسال کنید