الیاف نایلون

نایلون

نایلون یک واژه عمومی برای الیاف مصنوعی ساخت دست بشر است که چندی بعد به نام تجاری آن تبدیل شد. این الیاف ترکیبی از زنجیره بلند پلی آمیدهای مصنوعی مشتق شده از ذغال سنگ و نفت خام هستند. نایلون را در انواع گوناگون که پلیمر آن ها از مواد شیمیایی مختلف است تهیه می کنند. یک نوع ، نایلون 6-6 است که فیلامنت آن را از پلیمر اسید ادی پیک و هگزامتیلن دی آمین است. نایلون 6-6 به دلیل ساختار سه بعدی خود دارای مقاومت مکانیکی بالا ، استحکام ، ثبات خوب گرمایی و مقاومت در برابر مواد شیمیایی و… می باشد ؛ از این رو از آن به عنوان لیف برای منسوجات و فرش و قطعات قالبگیری و قطعات خودرو (مانند انتهای مخزن رادیاتور، لوله ها ، پروفیل ها ، تسمه نقاله ، عناصر عایق برق ، تابه روغن و …) استفاده می شود.
نوع دیگر نایلون 6 است که مشتق شده از کاپرولاکتام می باشد و در صنعت و کارخانجات نساجی کاربرد دارد. از ویژگی های نایلون ۶ می توان به سختی ، استحکام کششی بالا ، درخشندگی و قابلیت ارتجاعی (الاستیسیته مناسب) می توان اشاره کرد. همچنین منسوج نایلون 6 در برابر مواد شیمیایی چون اسیدها و بازها، سایش و چین و چروک مقاوم است.
نایلون را اغلب با مواد دیگر مانند پنبه ، پشم ، ریون و استات مخلوط می کنند تا جذب رطوبت را افزایش دهند. همچنین دوام الیاف را می توان با مخلوط کردن با نایلون افزایش داد. نایلون در جوراب ، لباس زیر زنانه ، لباس خواب ، ژاکت ، پیراهن ، زیپ کاپشن ، فرش و مبلمان کاربرد دارد.
به طور کلی پارچه هایی که از الیاف نایلون بافته می شوند بسیار با دوام و مقاوم هستند ، جذب رطوبت ندارند و گاهی برای لباس به ویژه در هوای گرم مناسب و راحت نیستند.

خواص فیزیکی

• شکل ظاهری : الیاف نایلون دارای سطحی صاف و براق هستند و در زیر میکروسکوپ به صورت میله هایی مشاهده می شوند که مقطع دایره ای دارند.
• اثر حرارت : این الیاف در حرارت های بالا و گرمای زیاد استحکام خود را از دست می دهند. البته این حالت موقتی است و با برگشتن به حرارت عادی ، استحکام الیاف نیز به حالت اول باز می گردد. الیاف نایلون در 260 درجه سانتی گراد ذوب می شوند. بنابراین برای اتو کردن آن باید مراقب بود زیرا ممکن است الیاف به اتو بچسبد. اگر درجه حرارت اتو بیش از 180 درجه سانتی گراد باشد ، چسبندگی اتو روی کالا شروع می شود و در حرارت 230 درجه سانتی گراد نایلون کاملا آسیب می بیند.
• کشش پذیری : نایلون دارای قدرت الاستیسیته زیادی است. اگر 8 درصد کشش داده شود ، برگشت فوری به حالت اولیه صد در صد است. برای 16 درصد ، کشش فوری به حالت اولیه 91 درصد است. در طول عملیات ریسندگی مقدار کمی کشیده می شود ولی به علت خاصیت الاستیسیته به حالت اولیه خود باز می گردد.
• اثر رطوبت : خاصیت جذب رطوبت الیاف نایلون بسیار ناچیز بوده و بهتر از سایر الیاف در آب مقاومت خود را حفظ می کند و از این رو مناسب ترین الیاف برای تورهای ماهیگیری می باشد.  تورم این الیاف هیچ است و ماندن آن در زمان طولانی در آب سبب پوسیدگی الیاف نمی شود.
• اثر نور : الیاف نایلون مانند سایر الیاف نساجی در اثر نور خورشید تجزیه می شوند و استحکام خود را به مقدار قابل توجهی از دست می دهند.
• مقاومت در برابر سایش :این الیاف مقاومت زیادی در برابر ساییدگی دارند. با مخلوط کردن مقدار کمی از نایلون با الیاف پشم و ... مقاومت در برابر سایش را به طور قابل ملاحظه ای در منسوجات پشمی افزایش می دهند. این خاصیت بسیار خوب الیاف نایلون موجب می شود که در صنعت به عنوان موهای مسواک و انواع برس ها مورد استفاده قرار می گیرد.

خواص شیمیایی

• اثر اسیدها : اسیدهای رقیق معدنی هیچ گونه خطر جدی برای نایلون ها ندارند ، ولی در مقابل اسید غلیظ در درجه حرارت بالا آسیب می بیند.
• اثر قلیایی ها : مواد قلیایی با هر غلظت و درجه حرارت محلول ، هیچ گونه اثر مخربی بر الیاف نایلون ندارند. اگر نایلون به مدت 10 ساعت در محلول 10 درصد سود و در حرارت 85 درجه سانتی گراد قرار گیرد فقط 5 درصد مقاومتش را از دست می دهد. 

نایلون در مقابل مواد شیمیایی بسیار مقاوم است. حلال هایی که معمولا در خشک شویی از آن ها استفاده می شود ، هیچ گونه آسیبی به الیاف نمی رسانند.

ویژگی های نساجی

مقاومت زیاد در برابر سایش و کشش ، ثبات ابعادی عالی ، بازگشت چروک خود به خود به حالت اولیه ، مقاومت در مقابل پوسیدگی ، نگهداری آسان ، خشک شدن سریع از ویژگی های این الیاف است.

موارد استفاده

به علت استحکام خوب نایلون ها در برابر ساییدگی ، موارد استفاده زیادی پیدا کرده اند ؛ از جمله در مورد تهیه جوراب های نایلونی. به علت قابلیت الاستیکی زیاد این الیاف مصرف زیادی دارند، زیرا در قسمت های زانو و مفاصل ، کیسه ای نشده و بعد از رفع کشش دوباره به حالت اول خود بر می گردند. از این جهت یکی از مهم ترین موارد استفاده الیاف نایلون ، تهیه جوراب است و در مورد تهیه پارچه های لباس مخصوصا به صورت مخلوط با سایر الیاف به مقدار قابل ملاحظه ای مصرف می شود. نخ های ضخیم نایلون به علت استحکام خوبی که دارند در صنایع لاستیک سازی و پوشش سیم های الکتریکی و همچنین برای تهیه لوله های آب مصرف می شوند.
همچنین برای تهیه کمربند ایمنی ، چتر نجات ، سایبان ، طناب ، تور ماهیگیری ، تور حفاظتی ، پارچه صافی ، چتر ، نخ دوزندگی ، نخ بخیه جراحی ، منسوجات بی بافت ، مسواک و برس استفاده می شود.