زیورآلات

حس زيبايی ريشه در فطرت انسان دارد و به اقتضای اين امر ، از ديدن هرگونه زيبايی لذت می ‏برد. بی ‏ترديد منشا تمام هنرها همين حس می باشد كه در هر دوره ، موجب به وجود آمدن دستاوردهای ارزشمند هنری می گردد. میل بشر به خودآرایی و زیبایی بیشتر منجر به ساخت انواع زیورآلات گردید.

بشر در ابتدا برای زینت و آراستن خود از طبیعت الگو برداری می کرده به این صورت که از گیاهان ، سنگ ها و استخوان حیواناتی كه شکار می شدند برای آراستن خود استفاده می کرد. 

یکی قدیمی ترین زیورآلاتی كه مورد استفاده قرار می گرفته صدف های سوراخ شده ای هستند که در غاری واقع در شرق مراكش یافت شده اند. طبق نظر باستان شناسان قدمت این صدف ها احتمالا به 110 هزار سال قبل باز می گردد.

با کشف فلز ، زیورآلاتی فلزی ساخته شد. زیورآلاتی از طلا ، نقره و سنگ های قیمتی ساخته شد که بیشتر در ساخت گردنبندها و تاج های سلطنتی ، دستبند ها ، ادوات جنگی پادشاهان ، لباس ها و نیم تاج های زنانه برای بزرگان مورد استفاده قرار گرفت.
در هر منطقه از آلیاژ خاصی برای ساخت زیورآلات استفاده می شده و فرم و شکل آن ها ارتباط مستقیمی با عقاید و آداب و رسوم هر تمدن داشته است که بیشتر شامل سنجاق هایی که برای مو و یا آرایش لباس مورد استفاده قرار می گرفت ، دستبند ، بازوبند و گردنبند می باشد.

دو هزار سال پیش از میلاد ، ساکنان فلات ایران ، با دانه ها و مهره هاى رنگى به ساخت زیورآلات پرداختند.

از ابداعات زیبا و فوق العاده در طرح و ساخت زیورآلات ، سنجاق های برنزی لرستان است که در حدود 700-1000 سال پیش از میلاد مسیح در این منطقه ساخته می شده است. این سنجاق ها دارای اشکالی با صور حیوانات غول پیکر بودند. این نقوش برگرفته از علایم نمادین قبایل آسیای مرکزی بودند که در آن دوره بر ایران نفوذ داشتند.
برخی از این سنجاق ها خارج از اندازه و شکل معمول ساخته شدند که به عنوان هدیه یا نذر شخصی و یا خانوادگی به معابد و پرستشگاه ها اهدا می شد.

همچنین می توان به این نکته اشاره کرد که با شکل گیری تدریجی نظام قدرت و سرمایه در جوامع بشری ، فلز ها و سنگ های قیمتی نشانه و پشتوانه ای برای تقویت و تثبیت سرمایه و قدرت جوامع بشری شدند. از این رو تجلی این داشته ها در آثار هنری می تواند حاوی این پیام و تداعی کننده قدرت و قوت جوامع باشد.

گردآوری و تهیه :

گروه کارشناسی ایران آنتیک

www.iranantiq.com

منبع

ايران آنتيک / www.iranantiq.com