کتاب تاریخ اسماعیلیان

کتاب تاریخ اسماعیلیان

تاریخ اسماعیلیان

در اواسط سده های میانه تاریخ  اسلام در زمینه خلافت را نهضتی که هم دینی، هم فلسفی، هم اجتماعی و هم سیاسی بود متشنج ساخت و برای مدتی حتی هستی تمدن اسلامی را مورد تهدید قرار داد، و در اوج اقتدارش موفق به استقرار یک فرقه ضد دستگاه خلافت گردید که دست کم در قدرت و رونق با خلافت سنی بغداد کوس همسری می کوفت.

نهضت اسماعیلیان یا باطنیان، اگر تنها به ذکر دو نام از نامهای بسیار آن اکتفا کنیم، در قرن دوم اسلام به صورت مقلمه ای از چندین فرقه عرفانی و غالی و تندرو که بیشتر از جناح شیعه دین اسلام نشات گرفته بودند و برخی نیز شاید ریشه های گنوسی پیش از اسلام ایرانی و سوری داشتند، آغاز به کار کرد. کیش اسماعیلی در طی سده های بسیار رشد و پیروزی و زوال خویش به صورت متعدد و مختلف چه از نظر عقیدتی و چه از نظر سازمانی متجلی گردید.  اگر از یک سو مدام فرقه های جدیدی در دل خویش جای می داد، و در نتیجه اندیشه های جدیدی را جذب می نمود، از سوی دیگر به صورتی فوق العاده انشقاق پذیر در می آمد به نحوی که دائم در حال انشقاق به  فرقه ها و دسته های متخاصم و مخالف با یکدیگر بود.