ویلهلم یکم

«ویلهلم یکم / Wilhelm I» متولد 27 سپتامبر 1781م. فرزند «فردریش یکم / Friedrich I» و همسرش «آگوستا / Augusta» از «برانشوایگ-ولفنبوتل / Brunswick-Wolfenbüttel» از 30 اکتبر 1816م. تا 25 ژوئن 1864م. پادشاه «وُرتمبرگ / Württemberg» بود.

پدر ویلهلم در سال 1774م. وارد ارتش «پروس / Prussia» شد و اندکی پس از تولد ویلهلم به خدمت ملکه روسیه «کاترین / Catherine» کبیر درآمد و از طرف وی به عنوان فرماندار کل فنلاند شرقی منصوب شد. با مرگ دوک ورتمبرگ در سال 1793م. برادر او یعنی پدربزرگ ویلهلم یکم، به حکومت رسید تا فردریش یکم پدر ویلهلم یکم وارث تاج و تخت ورتمبرگ شده و در 23 دسامبر 1797م. دوک شود. ویلهلم در آغاز جنگ ائتلاف دوم با لشکر کشی فرانسه به فرماندهی ناپلئون در سال 1800م. به سپاه اتریش پیوست و در سال 1803م. به درجه سرلشکر ارتقا یافت. در همین سال به علت اختلافاتی که با پدرش فردریش یکم داشت به پاریس، وین و «ساربورگ / Saarburg» گریخت. در 14 اکتبر 1803م. ویلهلم به پاریس رفت و مورد استقبال ناپلئون قرار گرفت و در طول اقامتش در فرانسه از حمایت مالی وی برخوردار شد. در 11 سپتامبر 1805م. پس از تغییر در فضای سیاسی ویلهلم پاریس را ترک کرد و به «اشتوگارت / Stuttgart» رفت تا پس از چندین سال با پدرش فردریش یکم ملاقات کند. در این زمان انگلستان که از سال 1803م. با فرانسه در جنگ بود با روسیه و اتریش متحد شده و در آن سو ناپلئون همسایگان ورتمبرگ یعنی «بادن / Baden» و «باواریا / Bavaria» را در کنار خود داشت. از این رو ورتمبرگ با کمی تردید تحت فشار فرانسه با این کشور متحد شد. وزیر خارجه وقت فرانسه «شارل-موریس دو تالیران-پریگور / Charles Maurice de Talleyrand-Périgord» پیشنهاد کودتایی علیه فردریش یکم را داد که با مخالفت ویلهلم یکم مواجه شد.

از 1 ژانویه 1806م. ورتمبرگ در نتیجه افزایش سرزمین به یک پادشاهی تبدیل شد و پس از شکست «پروس / Prussia» در جنگ با فرانسه و ضمیمه این پادشاهی به فرانسه ناپلئون به فکر ایجاد پیوند با ورتمبرگ افتاد. در 13 آگوست 1807م. خواهر ویلهلم یکم یعنی «کاترین / Catherine» با برادر ناپلئون «ژروم بناپارت / Jérôme Bonaparte» پادشاه قلمرو تازه تاسیس «وستفالن / Westfalen» ازدواج کرد. در سال 1809م. ورتمبرگ به فرماندهی ویلهلم یکم در کنار فرانسه به جنگ با اتریش و پس از آن به جنگ با روسیه رفت که تقریبا تمام پیاده نظام خود را از دست داد و دچار لطمات جبران ناپذیر نظامی شد اما پس از نبرد «لایپزیگ / Leipzig» از 16 تا 19 اکتبر 1813م. ورتمبرگ به سمت اتحاد علیه ناپلئون پیش رفت. ویلهلم یکم از اولین نبرد در 24 ژانویه 1814م. تا نبرد پاریس در 30 مارس در جنگ های متعددی برابر فرانسه و سپاه ناپلئون به عنوان فرمانده شرکت کرد و شکست ها و پیروزی های متعددی را تجربه کرد و در نهایت با شکست ناپلئون و تشکیل کنگره وین مرزهای نوینی در اروپا ایجاد شد.

پادشاه فردریش در 30 اکتبر 1816م. درگذشت و ویلهلم که در روزهای انتهایی زندگی پدر هیچ درگیری سیاسی با وی نداشت جانشین او شد. ویلهلم که مشتاق نمایش دوره جدیدی از تغییر در قدرت سیاسی بود عناوین سلطنتی را تقلیل داد، زندانیان مدنی و نظامی را آزاد و بیشتر وزرای دولت را برکنار کرد. دوران پادشاهی ویلهلم دوره سخت از لحاظ اقتصادی و سیاسی بود زیرا با فوران آتشفشان عظیم «تامبورا / Tambora» در اندونزی در آوریل 1815م. هیچ کجای اروپا از باران های پیاپی، برف و تگرگ مصون نماند که این خود بر صنعت کشاورزی ورتمبرگ تاثیر به شدت مخربی گذاشت و این پادشاهی دچار قحطی شد. ویلهلم با واردات دام، تعیین قیمت مواد غذایی، کاهش و نهایتا ممنوعیت صادرات محصولات کشاورزی، واردات غلات از خارج و اصلاحات کشاورزی کوچک و بزرگ از جمله کاشت درختان میوه در کوچه ها تا تاسیس دانشگاه کشاورزی توانست بر مشکلات فائق آید. همسر وی نیز تمام توان خود را در فعالیت های خیر خواهانه گذاشت و با تاسیس انجمن های خیریه کمک شایانی به مردم کرد.

در اکتبر 1820م. با انتشار نسخه ای خطی در لندن که نوشته «فردریش لودویگ لیندنر / Friedrich Ludwig Lindner» دستیار شخصی ویلهلم بود تنش دیپلماتیک بین اتریش، پروس و ورتمبرگ به وجود آمد. در این نسخه نوشته شده بود که ایالات مرکزی باواریا، «زاکسن / Saxony»، «هانوفر / Hannover» و ورتمبرگ باید برابر قدرتهای اصلی یعنی پروس و اتریش وزنه ای قدرتمند شوند. در این نوشته به ورتمبرگ پیشنهاد شده بود که بادن، «هوهنتسلورن-هشینگن / Hohenzollern-Hechingen»، «هوهنتسلورن-سیگمارینگن / Hohenzollern-Sigmaringen» و «آلزاس / Alsace» را از آن خود کند. فرض قدرت های بزرگ این بود که ویلهلم پشت این نوشته است و همین امر باعث شد انزوای ورتمبرگ از سوی قدرت های بزرگ نظیر اتریش، پروس و روسیه آغاز شود. در بهار 1823م. روابط دیپلماتیک قطع شد و وزیر امور خارجه ورتمبرگ و نماینده آن در «بوندستاگ / Bundestag» (پارلمان مرکزی آلمان فدرال) استعفا کردند و محبوبیت ویلهلم در محافل لیبرال افزایش یافت. پس از انقلاب موفق فرانسه در 1830م. و نیز مبارزه برای آزادی لهستان از روسیه در 1830م. و 1831م. و همینطور پیروزی لیبرالها در اکثر پادشاهی ها، ویلهلم سعی در برقراری روابط دیپلماتیک بین ورتمبرگ، پروس و اتریش کرد. در سپتامبر 1836م. شاهزاده ویلهلم (بعدها امپراتور پروس) از اشتوگارت و ویلهلم یکم از برلین دیدن کردند و نمایندگی پروس در ورتمبرگ تاسیس شد. پس از ایجاد دوباره روابط ویلهلم اتحادیه گمرکی باواریا-ورتمبرگ را امضا کرد و در 1828م. به عضویت در اتحادیه گمرک آلمان درآمد. دهه 1830م. با رونق اقتصادی در ورتمبرگ سپری شد. تجارت، کشاورزی و صنایع دستی در ورتمبرگ رونق گرفت و مالیات و بدهی ها کاهش یافت. با توسعه شبکه راه حمل و نقل بهبود پیدا کرد و نیز طرح هایی برای ایجاد خطوط راه آهن آماده شد.

در سال 1846م. و 1847م. برداشت ناکافی محصول باعث قحطی و افزایش مهاجرت شد. روحیه نسبتا راضی مردم تغییر کرد و خواسته های لیبرال و دموکراتیک با قوت بیشتری بیان شد. در ژانویه 1848م. اعتراضات در اشتوگارت آغاز و خواسته هایی چون آزادی مطبوعات، ایجاد تشکل ها و احزاب، تغییر در پارلمان و مسلح کردن مردم مطرح شد. با آغاز انقلاب در فرانسه و استعفای «لویی فیلیپ / Louis Philippe I» ویلهلم که اوضاع را سخت می دید با دادن امتیاز به لیبرال ها و دموکرات ها انقلاب را متوقف کرد. آزادی مطبوعات بیشتر شد و در 18 مارس ارتش به جای پادشاه به قانون اساسی قسم خورد و ویلهلم پذیرفت که تحت رهبری «فردریش رومر / Friedrich Römer» یک دولت لیبرال تشکیل دهد اما این قول به پادشاه داده شد تا اکثریت دولت در پی حذف اصل سلطنت نباشند. در 20 آوریل 1849م. قانون اساسی جدید منتشر شد و ویلهلم که پذیرش آن را حقارت می دانست در ابتدا از این امر سر باز زد اما در 25 آپریل بر خلاف میل خود قانون را پذیرفت. مدتی بعد در نتیجه اختلاف میان پارلمان پروس و ورتمبرگ بر سر مالیات و نیروهای نظامی از استقلال ورتمبرگ کاسته شد و همین امر سبب شد تا ارتش این پادشاهی مجلس را محاصره کرده و بدون خونریزی نمایندگانی که از ورتمبرگ نبودند را اخراج کند. از سال 1850م. ویلهلم سیاستی ارتجاعی را در پیش گرفت و تجربه او باعث شد تا دولت های نماینده را رد کند. ویلهلم می خواست تا مردم از تب دوره ای انتخابات آزاد باشند. در 2 ژوئیه 1850م. دولت جدید محافظه کار شکل گرفت و قانون اساسی قدیم مجددا روی کار آمد. ارتش بار دیگر به جای قسم به قانون اساسی به پادشاه قسم خورد و تنبیه بدنی در 1852م. و اعدام در 1853م. دوباره اعمال شد. کابینه جدید ویلهلم نیز تا اندکی پس از مرگ وی به کار خود ادامه داد.

در دهه 1850م. ویلهلم دائما سیاستی میانه رو را در پیش گرفت. در این دهه که تنش های سیاسی میان پروس و اتریش شدت گرفت ویلهلم سعی بر کاهش تنش ها داشت. او در پی عادی سازی روابط کشورش با فرانسه و نیز بی طرفی کنفدراسیون آلمان در جنگ کریمه میان روسیه و عثمانی، فرانسه و انگلستان بود.

ویلهلم با افزایش سن دچار کم شنوایی شد و در دهه 1850م. دائما تحت درمان قرار گرفت تا این که در سال 1864م. در 25 ژوئن در سن 82 سالگی درگذشت و فرزندش «کارل یکم / Karl I» جانشین وی شد.

ویلهلم یکم