ابزار و وسایل هنرهای چوبی
چون تیشه مباش و جمله بر خود متراش
چون رنده ز کار خویش بی بهـــره مباش
تعـلیـم ز اره گیــر در امـــر مـعــــاش
نیمی سوی خود می کش و نیمی می پاش[1]
برای خلق یک اثر هنری زیبای چوبی شناخت و داشتن ابزار و وسایل مناسب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به طور مختصر می توانیم این ابزار را در 9 دسته بندی معرفی کنیم :
- میزکار
- ابزارهای اندازه گیری (انواع گونیا ، متر ، پرگار ، کولیس)
- ابزارهای بُرنده (انواع اره)
- ابزارهای ساینده (انواع رنده ، سوهان)
- ابزارهای سوراخ کننده (انواع مته ، دریل)
- ابزارهای کنده کاری (انواع مُغار)
- ابزارهای کوبنده (چکش)
- ابزارهای کمکی (گازانبر ، آچار پیچ گوشتی ، آچار مُهره ، سُمبه ، تنگ فارسی بر ، تنگ فارسی رنده)
- ابزارهای نگه دارنده (گیره دستی ، آپارات تخته چسبانی)
برای ساخت صنایع و هنرهای مرتبط با چوب مواد چسبنده ای نیز مورد استفاده قرار می گیرد که مهم ترین آن ها عبارتند از :
سریشم ، فرمالین ، سریشم سرد ، چسب فوری.
همچنین به منظور حفاظت از چوب ، از موادی استفاده می کنند که علاوه بر پوشاندن سطح و حفاظت آن ، لايه شفافی بر روی چوب به وجود می آورد بدون آن كه در نقش و موج چوب تغييری ايجاد كند و بدین ترتیب به چوب جلا می بخشد.
از مواد محافظ و جلا دهنده ای که برای چوب استفاده می شود عبارتند از : پلی استر ، خمیر سیاه ، کیلر ، سیلر ، لاک الکل ، روغن جلا ، روغن بزرک و ...
پانویس
1. شعر از ابوسعید ابوالخیر
-
تنگ فارسی بُر
ابزار و وسایل هنرهای چوبی
تنگ فارسی بُر این ابزار از یک تخته کف و دو چوب (گوه ها) در طرفین آن تشکیل شده است. در این تخته های طرفین ، دو شکاف یکی به طرف چپ و یکی به طرف...
-
سوهان و چوب سای (چوب ساب)
ابزار و وسایل هنرهای چوبی
سوهان و چوب سای (چوب ساب) از این ابزار برای صاف کردن قطعات کج ، قوس دار و فرم های بی قاعده که با رنده نمی توان هموار کرد استفاده می کنند. ابزار هایی از جنس فولاد کروم...
-
گیره و پیچ دستی
ابزار و وسایل هنرهای چوبی
گیره و پیچ دستی برای کار کردن و ابزار زدن بر روی چوب اعم از بريدن ، رنده کردن ، چوب ساب کردن و ... بايد قطعات کوچک را با وسيله هایى ثابت نگاه داشت. براى اين منظور از...
-
رنده نجاری
ابزار و وسایل هنرهای چوبی
رنده نجاری رنده ابزاری است که از آن برای فرم دهی ، کم کردن ضخامت ، صاف و یکدست کردن سطح ناهموار چوب استفاده می شود. از قسمت های مختلفی تشکیل شده که عبارتند از...
-
اره
ابزار و وسایل هنرهای چوبی
اره اره ابزاری است که با حرکت رفت و برگشتی و اصطکاکی دندانه ، چوب را قطعه و یا دو نیم می کند. این وسیله در نجاری و بسیاری از پیشه ها و رشته های فنی و صنعتی...
-
پیچ گوشتی
ابزار و وسایل هنرهای چوبی
آچار پیچ گوشتی از این ابزار برای شل یا سفت کردن پیچ‌های معمولی چوب استفاده می شود. پیچ گوشتی از دسته و میله منتهی به نوک تشکیل می شود. نوک پیچ...
-
گاز انبر
ابزار و وسایل هنرهای چوبی
گاز انبر گاز انبر از دو قطعه فلزی که با یک محور به هم متصل اند و مقابل هم تأثیر می کنند، تشکیل شده است. دهانه آن دو سر کوتاه است که شکل قلم دارد و کاملا بر روی هم...
-
مُغار و اسکنه
ابزار و وسایل هنرهای چوبی
مُغار مغار ابزاری تیز و برنده است که برای کنده کاری و تراشیدن چوب مورد استفاده قرار می گیرد و از یک تیغه فولادی و یک دسته از جنس چوب یا پلاستیک تشکیل می شود....
-
مته
ابزار و وسایل هنرهای چوبی
مته مته ابزاری برای سوراخ کردن اشیا و وسایل است که البته توسط وسیله ای دیگر به نام «دریل» مورد استفاده قرار می گیرد. بدین صورت که دریل با سرعت می...
-
گونیا
ابزار و وسایل هنرهای چوبی
گونیا نام «گونیا» واژه ای یونانی به معنی زاویه می باشد. ابزاری است به شکل مثلث که از آن برای رسم زاویه قائمه و کشیدن خطی عمود بر خط دیگر یا خطی موازی...
