چوب

چوب

چوب ماده ای است که از ساقه‌ گیاهان چوبی به دست می آید. از نظر گیاهشناسی ، گیاه چوبی ، گیاهی است که :

1. جزو «گیاهان آوندی»^[1] باشد.
2. جزو «گیاهان چند ساله» باشد.
3. در آن ها یک تنه‌ دایمی دیده شود.
4. ساقه‌ آن ها دارای ساختمان ثانویه باشد.

طبقه بندی‌ چوب ها

گیاهان چوبی از نظر چگالی و تراکم بافت و همچنین رنگ و سایه رنگ به دو گروه کلی تقسیم بندی می شوند.

• از لحاظ چگالی و تراکم بافت 

1. سوزنی برگان : در تابستان و زمستان سبزند و برگ های باریک و نوک تیز دارند ؛ مانند کاج و سرو که چوب هایی نرم و سبک دارند. حدود 48 جنس و حدود 500 گونه از سوزنی برگان در جهان شناخته شده است.
2. پهن برگان : در نیمی از فصل پاییز و قسمت عمده ای فصل زمستان در خواب ظاهری هستند ؛ مانند گردو ، زبان گنجشک ، چنار ، آزاد ، بلوط ، نارون و... که چوب‌های سخت و مقاومی دارند. لازم به ذکر است که در صنایع دستی چوبی و هنرهای مرتبط با چوب ، بیشتر چوب پهن برگان مورد استفاده قرار می گیرد.

• از لحاظ رنگ و سایه‌ رنگ

چوب انواع درختان ، از لحاظ رنگ و سایه‌ی رنگ را می توان به طور کلی به پنج گروه تقسیم کرد که عبارتند از :

1. سفید یا بسیار کمرنگ
2. زرد یا زرد فام
3. سرخ
4. قھوہ ای
5. سیاه یا سیاه فام

محاسن عمومی چوب

• ماده ای است تجزیه شدنی که بر اثر تجزیه آن مواد مختلفی مانند کاغذ ، ابریشم مصنوعی ، الکل ، گاز چوب و... به دست می آید و از ضایعات آن مانند خاک اره و تراشه می توان برای ساخت محصولات چوبی جدید نظیر فیبر و نئوپان و ... استفاده کرد.
• چوب، نه یخ میزند، نه اکسید می شود و نه مانند بقیه‌ مصالح در سرما و گرمای زیاد آسیب می بیند.
• علاوه بر شکل پذیری ، مقاومت آن از نظر فیزیکی، تقریبا معادل و مساوی سایر مصالح مشابه است.
• ساختمان متخلخلی دارد، به همین سبب پیچ و میخ به آسانی در آن فرو می رود و همچنین عمل پرداخت و چسباندن آن نیز به آسانی صئرت می پذیرد.
• انبساط چوب در برابر تغییرات حرارتی بسیار کم است و قطعات مختلف یا وسیله‌ چوبی در اثر افزایش میزان حرارت به هیچ وجه تغییر شکل نمی دهد.
• قابلیت هدایت حرارت و نیروی الکتریسیته در چوب بسیار ضعیف و ناچیز است ، به همین دلیل برای دسته‌ ابزارکار، دسته‌ وسایل برقی و حرارتی و سایر وسایل عایق ، بسیار به کار برده می شود.
• خاصیت آکوستیکی بسیار بالایی دارد و به همین سبب در اکثر ساختمان های بزرگ،  استودیوهای رادیو و تلویزیون ، تالارهای سخنرانی ، آمفی تئاتر، سالن‌های سینما و حتی منازل مسکونی، از آن برای عایق صدا استفاده می شود.
• در برابر اسیدها، قلیایی ها و سایر مواد شیمیایی بسیار مقاوم است به همین جهت برای حمل و نقل رنگ، دارو، اسید و... مورد استفاده قرار میگیرد.
• در برابر ضربه بسیار مقاوم است ؛ به همین جهت برای تراورس‌های راه آهن، زیر سری ماشین آلات ضربه ای و ... استفاده می شود.

معایب عمومی چوب

• چوب پس از تغییر شکل ، دوباره به شکل اول برنمیگردد ؛ در حالی که فلزات را به آسانی میتوان ذوب کرد و دوباره مورد استفاده قرار داد.
• به دلیل داشتن خلل و فرج فراوان ، رطوبت را به خود جذب می کند. درجه‌ رطوبت آن با عوض شدن شرایط جوی تغییر کرده و سبب افزایش و کاهش حجم چوب و در نتیجه ترک خوردن و آفت آن می گردد.
• قابلیت اشتعال دارد و بعد از آتش گرفتن نیز گازهای قابل اشتعالی تولید میکند که باعث گسترش دامنه‌ آتش سوزی می شود. چوب در حرارت 275 درجه‌ی سانتیگراد ممکن است خود به خود آتش بگیرد.
• در صورت وجود یا پیدایش برخی شرایط ممکن است مورد حمله‌ حشرات و قارچ‌های مختلف قرار گیرد و دچار فساد شود. مشهورترین و رایج ترین آفت چوب ، موریانه است.

پانویس

1. آوندها یکی از ساختارهای گیاهان هستند که به گردش مواد در گیاه کمک می کنند.