خوشنویسی
خط و خوشنویسی
خط یکی از نخستین و اساس ترین ابزار های ارتباطی است که انسان ها و جوامع را به هم پیوند می دهد. به واسطه خط و نوشته است که بشر توانست تاریخ ، اندیشه ، تفکر، احساس و دانش خود را ثبت کند و به دیگران انتقال دهد.
در مورد پیدایش خط عربی و ارتباط آن با سایر خطوط نظریه متعددی بیان شده است ولی همه محققان در این زمینه اتفاق نظر دارند که در حدود دو قرن پیش از ظهور دین اسلام ، مردمان نواحی شمال خاوری عربستان ( شهرهای حیره و انبار) در ساحل رود فرات خطی به کار می بردند که به نام « عربی شمالی » معروف بوده است. این خط به طور عمده و مستقیم به خط نبطی وابسته بود.
در طی دو قرن اول اسلام خطوط عربی تکوین و پیدایش یافت اما مورد توجه چندانی قرار نگرفت. مورخان از مامون خلیفه عباسی و برمکیان وزرای ایرانی به عنوان مروجین هنر خوشنویسی یاد کرده اند. در اواخر قرن سده سوم و آغاز قرن چهارم با ظهور محمد بن علی فارسی ملقب به ابن مقله (از اهالی فارس) وارد مرحله جدیدی شد که باید آن را مقدمه تکامل این دانست. بسیاری وضع اقلام سته را به او نسبت می دهند ؛ آنچه مسلم است این است که وی در تکمیل اقلام موجود کوشیده است و به بعضی از آن ها سر و صورتی داده ولی نسبت وضع تمام آن اقلام به او جایز نیست. به هر حال ابن مقله اولین کسی است که خطوط مزبور را تحت قاعده و انضباط در آورد و اصول خطوط را بر مبنای دایره و سطح پایه نهاد.
به طور کلی در دوران های مختلف شاهد تغییراتی در هنر خوشنویسی بوده‌ایم و هم اکنون نیز شاهد نوآوری ها و ابداعاتی چه در ترکیب با سایر هنرها و چه در نحوه ارائه آن می باشیم. به‌عنوان مثال می‌توان از شیوه نقاشیخط یاد کرد که از دهه چهل خورشیدی رفته رفته باب شد.
اقلام سته (خطوط ششگانه) 
اصول و قواعد دوازده گانه خوشنویسی 
ابزار و وسایل خوشنویسی -
خط دیوانی خوشنویسی خط دیوانی پس از فتح قسطنطنیه به دست سلطان محمد فاتح (857 ه.ق) ، دربار عثمانی که با دربار ایران (پادشاھان صفوی) رقابت داشتند خط ھای ثلث و نسخ و حتی ریحان را با اندکی...
-
خط طغرا خوشنویسی خط طغرا طغرا نوعی خط قوسی شکل است که در بالای فرمان ھا و منشورھا بین علامت سلطان و بسم الله به شکل مشخصی نوشته و علامت صحه و امضای فرمان به شمار می آمد. چنانچه حافظ در...
-
خط گلزار خوشنویسی خط گلزار خط گلزار را می توان در شمار خطوط تفننی به حساب آورد. این خط به نقاشی خط بسیار نزدیک و در واقع پایه آن به شمار می رود. در این خط ، نقش گل و بلبل و حیوانات...
-
خط طومار خوشنویسی خط طومار از خط طومار به عنوان یکی از نخستین خطوط یاد شده است. از قدیمی ترین خطوط عربی است که با حروف درشت و سنگین بر طومارهای نبریده نوشته می شد. مشهور است که...
-
خط نستعلیق خوشنویسی خط نستعلیق در نیمه دوم قرن هشتم هجری معروف ترین خط ایرانی یعنی نستعلیق توسط خوشنویسان ایرانی پدید آمد که آن را به حق «عروس خطوط اسلامی» نام نهدند. بعضی آن...
-
خط تعلیق خوشنویسی خط تعلیق در رابطه با ریشه این خط اختلاف نظر های گوناگونی وجود دارد. «قاضی احمد قمی » در کتاب «گلستان هنر» این خط را مشتق از دو خط رقاع و توقیع...
-
خط غبار خوشنویسی خط غبار خاک ما نامه ها به جانب یار می نوسد ولی به خط غبار «بیدل دهلوی» خطی بسیار ریز است که برای نوشتن یادداشت هایی کوچک که...
-
خط کوفی بنایی (معقلی) خوشنویسی خط کوفی بنایی (معقلی) خط کوفی بنایی یکی از کامل ترین شاخه های خط کوفی است و از تکرار واحد های هندسی به صورت عمودی ، افقی ، موازی و غیره بر روی شبکه (مسطر) حاصل می...
-
خط کوفی خوشنویسی خط کوفی منظور از خط کوفی همان خط عربی است که در آغاز از شهر انبار به حیره و از آنجا به مدینه و مکه و سرانجام به حجاز رسید. این خط پیش از آن که به خط کوفی موسوم شود به...
-
قلم نی ابزار و وسایل خوشنویسی قلم نی (reed pen) بهترین نوع نی برای قلم ، نی دزفول است. خاک دزفول به واسطه داشتن سیلیسیم می تواند بهترین محصول نی را داشته باشد. نی پرورش یافته باید راست و کشیده باشد...
